Müze Sayısı 2023’te Yüzde 7,1 Arttı! Türkiye’de Müze Sayısı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin “Kültürel Miras İstatistikleri”ni açıkladı. Bu veriler, Türkiye genelindeki müze ve kültürel alanların gelişimine dair önemli bilgiler sunuyor. İşte 2023 yılına ait dikkat çekici veriler:
Müze Sayısındaki Artış: 606 Müzeye Ulaşıldı
TÜİK’in raporuna göre, 2022 yılına kıyasla 2023’te müze sayısı yüzde 7,1 artarak toplamda 606’ya ulaştı. Bu müzelerin 212’si Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösterirken, 376’sı özel müze statüsünde yer aldı. Ayrıca, Cumhurbaşkanlığına bağlı Milli Saraylar Başkanlığı bünyesinde 18 müze faaliyet gösteriyor. Ören yeri sayısı ise 144 olarak açıklandı.
Müzelerdeki Eser Sayısı: Azalış ve Artışlar
2023 yılında müzelerdeki toplam eser sayısı yüzde 2,9 azalarak 3 milyon 900 bin 331’e geriledi. Ancak, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı müzelerdeki eser sayısında yüzde 0,5’lik bir artış yaşandı ve bu rakam 3 milyon 341 bin 162 olarak kaydedildi. Özel müzelerdeki eser sayısında ise yüzde 32,5’lik bir düşüşle 286 bin 334’e geriledi. Milli Saraylar Başkanlığı müzelerinde ise eser sayısı yüzde 2,2 artarak 272 bin 835 oldu.
Bakanlığa bağlı müzelerdeki eserlerin dağılımına bakıldığında:
- Yüzde 60,1’i sikke
- Yüzde 27,6’sı arkeolojik materyal
- Yüzde 6,6’sı etnografik materyal
- Yüzde 3,6’sı ise tablet kategorisinde yer aldı.
Ziyaretçi Sayısında Artış: 55 Milyon Kişiyi Aştı
2023 yılı boyunca kültürel ve tarihi alanlara olan ilgi büyük bir artış gösterdi. Ziyaretçi sayısı, bir önceki yıla göre yüzde 6,2 artarak 55 milyon 752 bin 208 kişiye ulaştı. Bu artış, kültür ve sanatla iç içe bir yıl geçirildiğini ortaya koyuyor. Ziyaretçilerin yüzde 54,7’si Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı yerlere yöneldi. Sanatın ve tarihin buluştuğu bu mekanlar, hem yerli hem de yabancı turistlerin yoğun ilgisini çekti. Bakanlığa bağlı ücretli alanları 17 milyon 673 bin 661 kişi ziyaret etti ve bu, toplamın yüzde 31,7’sini oluşturdu.
Özel sergi ve etkinlikler de 2023 yılında büyük bir ilgi gördü. Sanatseverlerin bu alanlara olan ilgisi yüzde 22,5 oranında artış gösterdi ve ziyaretçi sayısı 18 milyon 236 bin 130’a yükseldi. Özellikle sanat sergileri ve tematik etkinlikler, bu artışın başlıca sebepleri arasında yer alıyor. Milli Saraylar Başkanlığı’na bağlı kültürel alanlar da tarih ve sanat zenginlikleriyle ön plana çıktı. Buraları ziyaret eden kişi sayısı yüzde 5 artışla 7 milyon 27 bin 103’e ulaştı. Sanat eserleriyle dolu bu tarihi mekanlar, ziyaretçilerin estetik duygularını beslerken aynı zamanda Türkiye’nin kültürel mirasını keşfetmelerini sağladı.
Bu verilere göre, 2023 yılı kültür ve sanat mekanlarına olan ilginin zirve yaptığı bir yıl oldu. Sanat ve tarih, ziyaretçileri cezbetmeye devam ediyor ve bu trendin önümüzdeki yıllarda da süreceği tahmin ediliyor.
Müze Kart ve Gelirler: Rekor Rakamlar
Bakanlığa bağlı müze ve ören yerlerinden elde edilen gelir ise 2 milyar 666 milyon 691 bin 663 TL olarak açıklandı. Ayrıca, 2023 yılında satılan Müze Kart sayısı 4 milyon 214 bin 303 olarak kaydedildi.
Taşınmaz Kültür Varlıkları: İstanbul Zirvede
Türkiye genelinde taşınmaz kültür varlıklarının sayısı 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 2,1 artarak 124 bin 671’e ulaştı. En fazla kültür varlığı bulunan il ise 33 bin 869 ile İstanbul oldu. İstanbul’u 7 bin 976 ile İzmir, 4 bin 948 ile Muğla takip etti.
Sit Alanları: Arkeolojik Sit Alanları Ön Planda
2023 yılında sit alanlarının sayısı önceki yıla göre belirgin bir artış gösterdi. Toplamda yüzde 4,9 oranında bir artışla sit alanı sayısı 24 bin 786’ya yükseldi. Bu artış, doğal ve kültürel varlıkların korunmasına yönelik önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Sit alanlarının büyük bir çoğunluğunu, yüzde 97’sini arkeolojik sit alanları oluşturuyor. Bu durum, Türkiye’nin zengin tarihi ve kültürel mirasının korunması adına atılan adımların ne denli önemli olduğunu gözler önüne seriyor. Arkeolojik sit alanlarının korunması ve turizme kazandırılması, hem kültürel mirasın devamlılığı hem de ekonomik açıdan büyük önem taşıyor.
Milli park sayısında 2023 yılında bir değişiklik olmadı, toplamda 48 milli park mevcut. Ancak milli park alanlarında küçük bir gerileme gözlendi. 2022’ye göre yüzde 0,2 oranında bir azalma kaydedildi ve toplam milli park alanı 909 bin 158 hektara geriledi. Bu azalış, milli park alanlarının etkin yönetimi ve sürdürülebilirliği açısından dikkate alınması gereken bir durum. Ayrıca, tabiat parklarının sayısı yüzde 1,9 artışla 266’ya yükseldi, bu da doğal parkların sayısında olumlu bir gelişmeyi işaret ediyor. Ancak tabiat parklarının toplam alanı yüzde 0,3 azalarak 108 bin 36 hektara düştü. Bu düşüş, tabiat parklarının alanlarının korunması ve genişletilmesi adına daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğini ortaya koyuyor.
Doğa Koruma Alanları: Tabiat Anıtlarında Düşüş
2023 yılında doğa koruma alanlarında genel olarak büyük değişiklikler yaşanmadı. Tabiatı koruma alanı sayısı sabit kalarak 31 olarak kaydedildi. Tabiatı koruma alanları, ekosistemlerin doğal dengesinin korunması ve nesli tükenmekte olan türlerin habitatlarının korunması açısından son derece önemli alanlar arasında yer alıyor. Bu nedenle bu alanların korunmasının sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesi gerekiyor.
Buna karşın, tabiat anıtları sayısında dikkat çekici bir azalma gözlendi. 2023 yılı itibarıyla tabiat anıtlarının sayısı yüzde 2,7 oranında düşerek 110’a geriledi. Tabiat anıtları, doğanın eşsiz ve nadir oluşumlarını temsil eder ve bu nedenle azalma eğilimi kaygı verici bir gelişme olarak değerlendirilebilir. Tabiat anıtlarının korunması, geleceğe yönelik önemli bir sorumluluk olarak karşımıza çıkıyor. Bu alanların korunması ve sayılarının artırılması, gelecek nesillere doğal mirasın aktarılması açısından kritik öneme sahip.ayı 31 olarak kaydedildi. Ancak, tabiat anıtı sayısında yüzde 2,7’lik bir düşüşle sayı 110’a geriledi.
Bu veriler, Türkiye’nin kültürel mirasını koruma ve tanıtma konusunda atılan adımların olumlu sonuçlar verdiğini gösteriyor. Hem müze sayılarındaki artış hem de ziyaretçi sayılarındaki yükselme, kültürel mirasın toplumla buluşmasındaki önemli gelişmelere işaret ediyor.
